Mục tiêu: Đánh giá kết quả việc kiểm tra co thắt mạch não sau xuất huyết dưới nhện bằng siêu âm Doppler xuyên sọ.
Đối tượng và phương pháp: Một nghiên cứu mô tả cắt ngang hồi cứu được thực hiện trên 39 bệnh nhân bị xuất huyết dưới nhện điều trị tại Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 1 năm 2020 đến tháng 9 năm 2023.
Kết quả: Tuổi trung bình của nhóm nghiên cứu là 55,12 ± 14,33. Nhóm tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là 41-50 tuổi với tỷ lệ 35,9%. Tỷ lệ nam/nữ là 20/19. Triệu chứng phổ biến nhất là đau đầu (97,4%), buồn nôn và nôn (92,3%), các triệu chứng ít gặp nhất là co giật và liệt nửa người ở 5,1% bệnh nhân. Mức độ lâm sàng thường gặp nhất được đánh giá theo thang điểm Hunt và Hess là mức 2 (59%), tiếp theo là mức 3 (23,1%), mức 4 (10,2%) và mức 1 (5,1%). Đánh giá theo thang điểm Fisher cho thấy mức độ phổ biến nhất là mức 4 với tỷ lệ 33,6%, tiếp theo là mức 3 (28,2%), mức 1 (25,6%), mức ít gặp nhất là mức 2 với 2,6%. Kết quả siêu âm Doppler xuyên sọ lần hai thực hiện vào ngày thứ 6 đến ngày thứ 8 của bệnh là thời điểm có tỷ lệ co thắt mạch cao nhất, cho thấy động mạch não giữa bị co thắt nhiều nhất: động mạch não giữa phải 35,9%, động mạch não giữa trái 12,8%. Tiếp theo là co thắt động mạch não trước: động mạch não trước phải 23,1%, động mạch não trước trái 2,6%. Động mạch não sau phải 10,3%, động mạch não sau trái 5,1%. So với tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán co thắt mạch, là MSCT 128 lát cắt, siêu âm Doppler xuyên sọ có độ nhạy 0,91, độ đặc hiệu 0,88, giá trị tiên đoán dương tính 0,91, và giá trị tiên đoán âm tính 0,88. Sự phù hợp giữa siêu âm Doppler xuyên sọ và chụp cắt lớp vi tính 128 lát cắt trong chẩn đoán co thắt mạch não sau xuất huyết dưới nhện là rất cao, hệ số Kappa = 0,791, có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.
Kết luận: Các triệu chứng lâm sàng của bệnh rất đa dạng và không đặc hiệu, triệu chứng phổ biến nhất là đau đầu với tỷ lệ 97,4%. Thang điểm Hunt và Hess phổ biến nhất để đánh giá mức độ nặng lâm sàng là mức 2, tuy nhiên thang điểm Fisher phổ biến nhất là mức 4. Huyết khối động mạch não giữa có tỷ lệ co thắt cao nhất, tiếp theo là động mạch não trước. So với tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán co thắt mạch, là MSCT 128 lát cắt, siêu âm Doppler xuyên sọ có độ nhạy 0,91, độ đặc hiệu 0,88, giá trị tiên đoán dương tính 0,91, và giá trị tiên đoán âm tính 0,88.