Rối loạn nuốt ở người bệnh đột quỵ điều trị tại khoa nội- hồi sức thần kinh Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức năm 2024
DOI:
https://doi.org/10.62511/vjn.45.2025.059Từ khóa:
rối loạn nuốt đột quỵ não biến chứng rối loạn nuốtTải xuống
Đã Xuất bản
Cách trích dẫn
Tóm tắt
Mục tiêu: 1. Ước tính tỉ lệ rối loạn nuốt ở người bệnh đột quỵ não tại Khoa Nội-Hồi sức thần kinh, bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức năm 2024. 2. Xác định một số yếu tố liên quan tới rối loạn nuốt và hậu quả của rối loạn nuốt sau đột quỵ não tại Khoa Nội-Hồi sức thần kinh, bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức năm 2024
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện với phương pháp lấy mẫu toàn bộ trên 79 người bệnh đột quỵ não. Số liệu được thu thập bằng nghiệm pháp đánh giá rối loạn nuốt bằng Bảng kiểm đánh giá nuốt do hiệp hội đột quỵ Việt Nam thông qua.
Kết quả: Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy người bệnh có rối loạn nuốt chiếm 38%, Không rối loạn nuốt chiếm 62% trong tổng số bệnh nhân tham gia nghiêm cứu. Nhóm tuổi chiếm tỉ lệ cao nhất từ 50 đến 70 tuổi 43,4%. Độ tuổi trung bình của bệnh nhân nghiên cứu là 60,7 ± 14,7 tuổi, trong đó thấp nhất là 11 tuổi và cao nhất là 81 tuổi. Tỉ lệ nam giới nhiều hơn nữ giới (nam giới gấp 1,46 lần nữ giới). Nhóm béo phì chiếm tỉ lệ cao nhất 54,4 %, nhóm gầy chiếm tỉ lệ thấp nhất 3,8%. Người bệnh có nguy cơ rối loạn nuốt thường có triệu chứng như ho (p=0,0001), nước chảy ra ngoài (p=0,0000), sặc (p=0,023), thay đổi giọng nói (p=0,0000)
Kết luận: Rối loạn nuốt sau đột quỵ não rất thường gặp và phát hiện rối loạn nuốt là một phần quan trọng của quản lý đột quỵ não. Ước tính tỉ lệ rối loạn nuốt ở người bệnh đột quỵ não trong nghiên cứu của chúng tôi là 38,2%(N=79). Trong nghiên cứu độ tuổi trung bình là 60,7 ± 14,7 (11-81 tuổi). Độ tuổi đột quỵ não thập nhất ghi nhận bệnh nhân nam 11 tuổi. Cho thấy độ tuổi đột quỵ não đang đần trẻ hóa có nguy cơ với tất cả các độ tuổi khác nhau mà lối sống sinh hoạt cũng góp một phần không nhỏ vào tình trạng này. Người bệnh có rối loạn nuốt thường kèm các triệu chứng là dấu hiệu chỉ điểm của nguy cơ rối loạn nuốt là: Ho, sặc, nuốt kém, nước chảy ra ngoài, thay đổi giọng nói. Trong nghiên cứu ghi nhận 10,1% bệnh nhân hít sặc, 26,6% người bệnh rối loạn nuốt phải đặt sonde dạ dày. Rối loạn nuốt thường xuyên xảy ra sau đột quỵ não cấp tính. Đó là một vấn đề lớn và ở những bệnh nhân này luôn tồn tại nguy cơ hít sặc, viêm phổi hít sặc, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống như sụt cân, suy dinh dưỡng, mất nước, thay đổi thói quen ăn uống, lo âu, trầm cảm, giảm khả năng hòa nhập xã hội. Vì vậy, phát hiện sớm rối loạn nuốt trong đột quỵ não cấp, can thiệp kịp thời giúp bệnh nhân hạn chế các biến chứng và giảm tình trạng thiếu dinh dưỡng.
Tài liệu tham khảo
Nguyễn Văn Quốc, et al. "Khảo sát mối liên quan giữa mức độ hồi phục khi ra viện với một số thang điểm của bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não không do nguyên nhân từ tim." Tạp chí y học Việt Nam 502.1 (2021).
DOI: https://doi.org/10.51298/vmj.v502i1.599
Bộ Y Tế. "Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị phục hồi chức năng cho người bệnh đột quỵ." Hướng dẫn về Hoạt Động Trị Liệu, Quyết định số 5623 (2018).
Đinh, Thị Hoa, and Doanh Thịnh Mạc. "Khảo sát tình trạng rối loạn nuốt ở bệnh nhân đột quỵ giai đoạn cấp tại khoa thần kinh Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương." Tạp chí Y học Việt Nam 502.1 (2021).
DOI: https://doi.org/10.51298/vmj.v502i1.598
Nguyễn Thị Ngọc Trân, et al. "Rối Loạn Nuốt Ở Bệnh Nhân Đột Quỵ Cấp Nặng Và Mối Tương Quan Với Viêm Phổi Tại Trung Tâm Đột Quỵ Bệnh Viện Trung Ương Huế." 1. Đánh giá suy yếu và các yếu tố tiên đoán tử vong ở bệnh nhân cao tuổi nhồi máu não cấp-Ngô Thị Kim Trinh, Trần Thị Kim Giàu, Lê Thị Cẩm Linh 2. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng 91 (2021): 25.
DOI: https://doi.org/10.38103/jcmhch.80.4
Hinchey, Judith A., et al. "Formal dysphagia screening protocols prevent pneumonia." Stroke 36.9 (2005): 1972-1976.
DOI: https://doi.org/10.1161/01.STR.0000177529.86868.8d
Nguyễn Thị Ngọc Hân. Nghiên cứu thực trạng rối loạn nuốt ở người bệnh đột não điều trị tại bệnh viện đa khoa Xanh Pôn Hà Nội năm 2021(Luận văn thạc sĩ chuyên ngành: Điều dưỡng). Diss. TLU, 2022.
DOI: https://doi.org/10.51298/vmj.v517i2.3234
Nguyễn Văn Đan and Trương Quang Trung. "Thực Trạng Rối Loạn Nuốt Và Một Số Yếu Tố Liên Quan Trên Người Bệnh Đột Quỵ Não Tại Bệnh Viện Đại Học Y Hà Nội." Tạp chí Y học Việt Nam 534.1 (2024).
DOI: https://doi.org/10.51298/vmj.v534i1.8061
Nguyễn Thế Dũng. Nghiên cứu đánh giá tình trạng nuốt ở bệnh nhân tai biến mạch máu não chưa đặt nội khí quản điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. Diss. Luận văn thạc sĩ y học, Đại học Y Hà Nội, 2009.
Al-Khaled, Mohamed, et al. "Dysphagia in patients with acute ischemic stroke: early dysphagia screening may reduce stroke-related pneumonia and improve stroke outcomes." Cerebrovascular Diseases 42.1-2 (2016): 81-89.
DOI: https://doi.org/10.1159/000445299
Phan Nhựt Trí. Nghiên cứu rối loạn nuốt ở bệnh nhân tai biến mạch não cấp tại Bệnh viện Cà Mau năm 2011. Diss. Luận văn CKII, Đại học Y Hà Nội, 2011.
Trịnh Thị Thảo, Vi Hải Yến, Hoàng Đức Chiến, Nguyễn Quang Ân. Nghiên cứu rối loạn nuốt trên bệnh nhân đột quỵ não cấp tại Trung tâm đột quỵ-Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ. Tạp chí Y học Việt Nam. 2019;482(Số đặc biệt):185-195.
